Formatowanie komputera a ściślej ujmując formatowanie dysku lub jego partycji jest stosowane gdy np. nasz komputer zostanie zawirusowany lub podejrzewamy że mogło tak się stać, działa zbyt wolno oraz nie ma możliwości na nim pracowania lub zakupiliśmy nowy system operacyjny dodatkowo chcemy go zainstalować w miejsce obecnego systemu.
Zanim zaczniemy przede wszystkim musimy mieć pewność, że potrafimy to zrobić.
Co prawda instalacja systemu z rodziny Windows przeprowadza nas krok po kroku, podobnie jest z systemem Linux, ale należy wiedzieć jakie ustawić partycję, system plików i wiedzieć jak dostać się do BIOS-u. Jeżeli powyższe zagadnienia nic nie mówią, wówczas najlepiej będzie udać się do serwisu komputerowego i powierzyć im swój komputer albo znaleźć osobę, która potrafi to wykonać.
Zatem jak zrobić format komputera
Istnieją dwie metody formatowania dysku szybkie oraz pełne.
Szybkie formatowanie odbywa się z poziomu systemu. Polega na usunięciu spisu treści plików tzn. mimo, że pliki zostaną usunięte, system je nie widzi ale fizycznie są na dysku i jest możliwość ich odzyskania w razie potrzeby. Odzyskanie danych z dysku odbywa się w specjalistycznych laboratoriach odzyskania danych lub poprzez dedykowany program to umożliwiający.
System Windows ma możliwość podstawowego zarządzania dyskiem m.in formatowanie, zmiana rozmiaru partycji, usunięcie jej lub dodanie nowej ale tylko i wyłączenie na dysku gdzie nie jest zainstalowany system Windows.
Pełne formatowanie oznacza całkowitą i trwałe usunięcie wszystkich programów, plików, danych, gier czy zdjęć. Większość osób może i nawet wszyscy nie godzili by się na stratę np. zdjęć z wakacji, podróży czy rodzinnych pamiątek. Wiele godzin grania i zapisu postępów również pójdzie w zapomnienie. Najlepszym wyjściem w tym przypadku będzie przekopiowanie wszystkich istotnych danych z komputera na dysk przenośny lub pendriva.
Niestety jest to żmudne i czasochłonne zadanie lecz do wykonania. Odzyskanie danych z komputera nie jest nie możliwe jednakże utrudnione albowiem pliki mogą przy formatowaniu zostać uszkodzone co spowoduje ich nie odzyskanie. Dlatego warto się przed takimi nie przyjemnościami zabezpieczyć i wykonać kopie istotnych danych i posiadanych programów.
Tyle teorii przejdźmy do praktyki.
Gdy uruchamiasz komputer pokazują się informację o nim samym i zanim system się załaduje jest możliwość wejścia do BIOS-u. Najprościej ujmując BIOS to program wbudowany, który pośredniczy w komunikacji między sprzętem a system. Każda płyta główna posiada taki program, w nim jest konieczność ustawienia rozruchu nośnika na którym znajduje się system. Standardowo ustawione jest by system operacyjny uruchomił się z dysku twardego należy to zmienić na płytę DVD lub pendriva.
Płyta CD nie jest odpowiednia by na niej znajdował się system operacyjny – za mała pojemność. Jeżeli chodzi o BIOS można go włączyć poprzez parokrotne klikanie klawisza Delete na klawiaturze lub F5, F2 zależne to jest od płyty głównej. Producent ustala jaki klawisz odpowiada za uruchomienie BIOS-u, również taka informacja pojawia się zanim ukaże się logo systemu operacyjnego. Jeżeli chodzi o sam BIOS po wejściu do niego, zdarza się że jest intuicyjny, niestety przy starszych komputerach tak nie było więc lepiej sprawdzić jaką posiadamy płytę główną i jaka funkcja w BIOS-ie odpowiada rozruchu.
Jak uda się to zrobić, umieszczamy płytę w napędzie lub pendriva w USB. Uruchomienie komputera spowoduje rozruch płyty, jeżeli jest sam system operacyjny zacznie się instalacja. Na początku będzie pytał co chcesz zrobić. Instalacja, format, zmiana partycji czy naprawa. Jak wybierzesz format instalator pokieruje dalej co należy zrobić. Ustawienie nazwy komputera, strefy czasowej, wielkość partycji i ich oznaczenie. Komputer może raz lub dwa ponownie się uruchomić.
Po wykonaniu wszystkich czynności system uruchomi się samodzielnie. Po sformatowaniu pełnym ukaże się nam Pulpit bez żadnych danych, sterowników czy plików. Pierwsze co należy zrobić to zainstalować wszystkie sterowniki do płyty głównej, karty graficznej, dźwiękowej, karty sieciowej – podstawowe programy. Jak w przypadku kopii danych formatowanie dysku jest to czasochłonne zajęcie więc należy poświęcić na to około paru godzin. Różny przedział czasowy zależny jest od specyfikacji sprzętu. Pulpit komputera ukaże się nam jakbyśmy dopiero co kupili komputer.
Dodatkowo, jak przechodzimy z systemu Windows np. 7 na system Windows 10 formatowanie dysku odbywa się przy instalacji nowego systemu, wystarczy wskazać dyska na którym będzie zainstalowany system i to wszystko. Na wszelki wypadek lepiej zrobić kopie danych nawet przy przejściu na nowszy system operacyjny.
Podsumowując by zrobić format komputera niezbędna jest wiedza na temat swojego komputera, BIOSU, partycji i parę godzin wolnego czasu.
